یادداشت: دکتر امیرمحمدپور تسیه

فک ها تنها پستاندار دریای خزر هستند و هم اکنون در آستانه انقراض قرار دارند.

،در امتداد سواحل دریای خزر، یک تراژدی زیست محیطی هولناک،در جایی که صدها فک مرده در حالی که روی ساحل جان داده اند، در حال رخ دادن است.

مهم‌ترین عوامل انقراض فک‌های خزری آلودگی‌های نفتی، سموم کشاورزی، صنعتی و آلاینده آلاینده های پلاستیکی در دریاچه خزر هستند.

تخمین زده میشود تنها ۷۰ هزار فک در دریاچه خزر زندگی کنند، با این همه اکنون صید و کشتار فک ها در روسیه مجاز و قانونی است و سالانه سالانه ۵ تا ۱۰ هزار فک شکار می‌شود.

جمعیت کلی فک خزری را در محدوده ۳۰۰ هزار عدد تخمین می زنند، اما یافته پژوهشی جدید نشان می دهد از آن ها کمتر از ۷۰ هزار عدد باقی مانده باشد و جمعیت این گونه خاص در حال انقراض و خطر نابودی است.

مدتهاست که فک های خزری در شرایطی مرموز به طور دسته جمعی می میرند. در نوامبر ۲۰۲۲ تعداد ۱۷۰ فک مرده در سواحل خزر پیدا شد، در سال ۲۰۲۳ تراژدی دیگری رخ داد اما اینبار مرگ دسته جمعی و وحشتناک فک تا ۲۵۰۰ عدد که روی هم انباشته شده بودند.

همکارانم در هیدروبیولوژی و اکولوژی دریای خزر، پس از تحقیقات و بررسی دقیق همه لاشه‌های فک های مرده به این نتیجه رسیده اند، بیش از نیمی از آن ها ماده های باردار بودند و تغذیه مناسبی داشته اند، این نشان می دهد که آنها قبل از مرگ جوان و زنده بودند. مرگ‌ها ظاهراً غیرطبیعی و ناگهانی هستند.

در حالی که فک خزری یک گونه در معرض خطر انقراض است، بی توجهی به آلاینده های دریای خزر هر روز زندگی را برای این گونه حساس دریای خزر تنگ تر کرده است.

جمعیت فک خزر اکنون به طرز خطرناکی کم شده است، اکنون باید اقداماتی انجام شود تا از نابودی کامل آنها جلوگیری شود.

شرایط به حدی بد شده است که در چند سال گذشته شاهد بسیاری از حوادث تلفات جمعی فک‌ها بوده‌ایم. در طول این سال ها، صدها هزار فک از بین رفته اند.