کاشف خبر / یک جامعه‌شناس به خبرآنلاین می‌گوید: «تبلیغات همیشه انسان را به خود جذب می‌کند. جهان سرمایه‌داری جهان تبلیغ است. به لحاظ صنفی قشر جوان که امکان زیست متعادل در جامعه برای آن‌ها فراهم نیست و آدم‌های محتاطی هم نیستند در دام اینگونه تبلیغات می‌افتند. جوانان سودای این را دارند که با زحمت و هزینه‌ی کمتری چیزی را دریافت کنند.»

آیدا صالحی: کوروش کمپانی با شعار فروش آیفون ۲۰ میلیون تومانی و تبلیغات گسترده‌ای که انجام داده بود، معروف و بنام شد. تبلیغات گسترده‌ای که بیلبوردهای خیابانی در سطح شهر تا استوری فضای مجازی سلبریتی‌ها را دربرمی‌گرفت.

این طرح «پانزی» اینطور چیده شده بود که مشتری ۲۰ میلیون تومان به کمپانی می‌پرداخت و کمپانی تعهد می‌داد پس از ۴۵ یا ۶۰ روز موبایل را به خریدار تحویل ‌دهد. داستان اما در چند روز اخیر تغییر کرد. دفتر این شرکت در غرب تهران تخلیه شد، دیگر خبری از کارکنان نیست و صاحب اصلی شرکت متواری شده است.

منقاضیان فریب بمباران تبلیغاتی کوروش کمپانی را خوردند که دام دروغین فروش ارزان خود را در اثر افزایش قیمت بی‌رویه‌ تلفن‌های همراه پهن کرده بود. درهمین‌باره سعید معدنی، جامعه‌شناس به خبرآنلاین می‌گوید: «اقتصاد ما نرمال نیست و مردم می‌خواهند به هر طریقی که شده پولدار شوند و به‎‌همین‌خاطر عده‌ای راه‌های میانبر را انتخاب می‌کنند. وقتی در جامعه راه‌های رسیدن به ثروت و رفاه نسبی و دسترسی به برخی ابزارهای رفاهی به شکل قانونمند وجود ندارد؛ مردم جامعه و به خصوص جوانان به سمت راه‌های ناهنجار می‌روند.»

سلبریتی‌ها و تبلیغات اینستاگرامی کوروش کمپانی

تبلیغات اینستاگرامی در چند سال اخیر و با محبوبیت این شبکه‌ی اجتماعی در فضای مجازی رونق گرفته است. افکار عمومی مردم تحت تاثیر اعتماد به سلبریتی‌هاست. چه عکس فرد بر روی بیلبورد و یا معرفی ویدیویی و تصویری در اینستاگرام باشد. در معرفی کوروش کمپانی اسامی معروفی از جمله محسن افشانی، الهام حمیدی، الهام پاوه‌نژاد، مریم مومن، هادی ساعی، یوسف تیموری، محسن ابراهیم‌زاده، اکبر عبدی، منوچهر هادی، یوسف صیادی، رضا شفیعی‌جم و سید جواد هاشمی به چشم می‌خورد. امان‌الله قرائی مقدم، جامعه‌شناس درباره‌ی اعتماد مردم به سلبریتی‌ها به خبرآنلاین می‌گوید: «اگر سلبریتی‌ها در پشت تبلیغات محصولی یا کالایی قرار بگیرند. مثلا در تبلیغات بگویند فلان سلبریتی هم از ما خرید کرده است تاثیر بسیار زیادی در ذهن افراد به‌خصوص جوانان و نوجوانان می‌گذارد. افراد مشهور چه در زمینه‌ی تبلیغات و فروش محصول و حتی آسیب‌های اجتماعی بر روی نسل جوان تاثیر گذارند.»

تاثیرگذاری تبلیغات رویایی بر جوانان قشر متوسط جامعه

طی چند ماه اخیر واردات آیفون به کشور به دلایل واهی ممنوع شد. بعد از اعلام و اجرا شدن این خبر قیمت گوشی‌های آیفون سر به فلک کشید و خیلی بیشتر از ارزش واقعی آن در بازار خرید و فروش شد. همین افزایش قیمت بی‌رویه باعث شد خرید گوشی برای جوانان رویایی شود.

معدنی در تایید تاثیر بیشتر تبلغیات کوروش کمپانی به دلیل قیمت ارزان بر نسل جوان می‌گوید: «تبلیغات همیشه انسان را به خود جذب می‌کند. جهان سرمایه‌داری جهان تبلیغ است. به لحاظ صنفی قشر جوان که امکان زیست متعادل در جامعه برای آن‌ها فراهم نیست و آدم‌های محتاطی هم نیستند در دام اینگونه تبلیغات می‌افتند. جوانان سودای این را دارند که با زحمت و هزینه‌ی کمتری چیزی را دریافت کنند.»

او در ادامه اضافه می‌کند: «بیشتر این جوانان از قشر پایین و متوسط جامعه هستند. زیرا اقشار طبقه‌ی بالا جامعه شیوه‌ی درآمدشان فرق می‌کند و کمتر فریب این تبلیغات را می‌خورند.»

قرائی‌مقدم، جامعه شناس، هم به این موضوع اشاره می‌کند: «تاثیر سلبریتی‌ها بر نسل جوان از همه‌ی اقشار بیشتر است. با این تفاوت که اگر تبلیغی برای خرید محصول انجام می‌شود نوجوانان از اقشار بالای جامعه توان خریدش را دارند و نوجوانان از قشر متوسط و ضعیف چون توان مالی‌اش را ندارد، آسیب اجتماعی می‌بیند تا بتواند توان مالی پیدا کند و تحت تاثیر تبلیغات محصولی را خریداری کند. اینگونه تبلیغات زمینه ساز آسیب‌های اجتماعی هم می‌شوند.»

سلبریتی تبلیغ‌کننده، مقصر یا قربانی؟

در همه‌ی جوامع سلبریتی واسط میان شرکت‌ها و مردم عادی است اما در جوامعی مانند جامعه‌ ما که قوانین روشن و صریحی برای تبلیغات وجود ندارد، این سبک تبلیغات مشکلاتی را به وجود می‌آورد. عده‌ای از کاربران در فضای مجازی سلبریتی و افراد مشهور را مقصر می‌دانند زیرا مردم به اعتبار آن‌ها از این مجموعه خرید کرده‌اند. اما معدنی این موضوع را رد می‌کند و می‌گوید : «سلبریتی‌ها در این تبلیغات مقصر نیستند. سلبریتی و افراد مشهور زحمت کشیده و اعتباری میان مردم کسب کرده‌ و حالا از آن شهرت برای تبلیغات استفاده کرده‌اند. مسئله این است که قوانین مشخصی برای تبلیغات وجود ندارد و در مواردی مثل مورد اخیر صاحب کمپانی از اموال مردم سواستفاده می‌کند.»

معدنی به تکرار شدن این مسئله اشاره کرده و بیان می‌کند : «این موضوع در آینده هم تکرار خواهد شد. انواع شرکت‌ها با طرح‌های پانزی دوباره به وجود می‌آیند و مردم هم دوباره اعتماد خواهند کرد زیرا شرایط اقتصادی نرمال نیست. این داستان تکرار خواهد شد تا زمانی که وضعیت اقتصادی به ثباتی برسد و آگاهی جامعه بالا برود.»