در تعطیلات عید نوروز تغییرات گسترده و مهمی در تغذیه ی ما پیش آید که این تغییرات می توانند بر سالمتی مان اثر گذار باشند. ضمن تبریک سال نو و ایام نوروز به هموطنان گرامی نکاتی جهت برخورداری از تعطیالت مفرح و همراه با سالمتی یاد آوری می گردد. اگرچه آئین های سنتی مثل مسافرتها و دید و بازدیدهای نوروزی تحت تاثیر شرایط شیوع ویروس کرونا قرار گرفته و ضمن توصیه به محدود کردن روابط اجتماعی و خویشاوندی ، با توجه به تغییرات الگوی مصرف مواد غذایی و احتمال داشتن جمع کوچک خانوادگی در این ایام ، الزم است به منظور حفظ سالمتی خود توصیه های تغذیه ای زیر را بکار بندید.
توصیه هایی در مورد مصرف گروه های غذایی و وعده های غذایی:
در ایام نوروز بهتر است مانند سایر مواقع به طور متناسب، متعادل و متنوع از تمام گروه های غذایی ) نان و غالت، شیرو لبنیات، گوشت و تخم مرغ، حبوبات و مغزدانه ها ، سبزی ها و میوه ها( در برنامه غذایی خود استفاده کنید.
-مصرف روزانه حداقل ۳وعده غذایی اصلی) صبحانه ، ناهار و شام( را فراموش نکنید. در وعده ناهار و شام، برای جلوگیری از دریافت زیاد
کالری که با مصرف غذاهای چرب و سرخ شده وارد بدن می شود سعی کنید نیمی از بشقاب خود را با ساالد و سبزی پر کنید. مصرف سالاد و سبزی همچنین به دلیل داشتن فیبر جذب چربی ها و مواد قندی را کاهش داده و بدین ترتیب از اضافه وزن و چاقی جلوگیری می کند. توصیه می شود بیشتر از خوراکهای آب پز و بخار پز استفاده کنید.
مغذی مورد نیاز برای رشدشان تأمین میشود از پرخوری در میان وعده آن هم از مواد غیر مغذی جلوگیری شودبه وعده صبحانه خصوصا در کودکان اهمیت بیشتری دهید و حتما گروه لبنیات و نان و غالت را در آن بگنجانید تا عالوه بر این که مواد توصیه هایی در مورد مصرف میوه ها:
-میوه ها دارای انواع ویتامین ها ، مواد معدنی و فیبر و آنتی اکسیدان بوده و در تقویت سیستم ایمنی بدن از جمله حفظ بدن در برابر
ابتال به ویروس کرونا موثر بوده و نیز نقش آنها در پیشگیری از بیماری های غیرواگیر از جمله دیابت، بیماری های قلبی عروقی و سرطان شناخته شده است. بهتر است در تعارف ها میوه را به جای شیرینی و شکالت انتخاب کنید
با توجه به قند موجود در میوه ها ، زیاده روی در مصرف آنها هم در بروز اضافه وزن و چاقی موثر است. هرم راهنمای غذایی مصرف ۲ تا ۴ واحد میوه در روز را توصیه می کند )هر واحد معادل یک عدد متوسط میوه(.
میوه های تازه مواد مغذی بیشتری دارند . میوه های خشک اگرچه برای نگهداری در درازمدت مناسب ترند ولی به نسبت واحد حجم کالری
بیشتری دارند و از میوه های تازه چاق کننده ترند. لذا تعادل در مصرف آنها عایت گردد.
– مصرف بیش از حد میوهجات میتواند باعث بیاشتهایی خصوصا در کودکان و همچنین افزایش قندخون افراد دیابتی )به دلیل داشتن
قندهای ساده( شود. بنابراین مصرف میوهجات در کودکان به ۲ واحد و در افراد دیابتی در سهم کوچکتر و به فواصل و با کنترل بیشتری بر
قند خون صورت گیرد .
توصیه هایی در مورد مصرف آجیل و مغزها:
-برخالف گروه شیرینیها و چربیها، انواع آجیل جزو گروه گوشت طبقهبندی شده و غنی از مواد مغذی مانند امالحی مثل کلسیم، فسفر،
منیزیم، آهن، و مقادیر باالی پروتئین، ویتامین E و …هستند که میتوانند میان وعده مغذی خصوصا در کودکان خردسال باشند.
-به دلیل باال بودن درصد چربی )معموال بیش از ۵۰ درصد در انواع آجیل ( ، این گروه کالری باالیی دارند. به همین دلیل افرادی که در معرض چاقی هستند، یا به دیابت، فشارخون و بیماریهای قلبی مبتال هستند، باید با احتیاط بیشتری از این گروه مصرف کنند.
انواع تخمهها مقادیر باالیی چربی داشته و ارزش کالریزایی باالیی دارند. خصوصا در افراد چاق و افرادی که دچار بیماریهای چربی خون و فشارخون هستند، باید در حداقل مقدار مصرف شوند.
– در ایام نوروز بهتر است برنامه غذایی مانند سایر زمان ها تنظیم شود و مصرف آجیل و مغزها به عنوان میان وعده و در مقدار متعادل باشد. و در کنار آن می توان حجم مواد غذایی را در هر وعده های اصلی کاهش داد. به ویژه شام را بسیار مختصر میل کرد.
– بهتر است از مصرف انواع بو داده و پرنمک آنها، خصوصا اگر به بیماریفشارخون یا بیماریهای کلیوی مبتالئید خودداری کرده و انواع خام آنها را خریداری کنید.-
-هنگام خرید آجیل باید به تازگی آن توجه داشت تا حد امکان آجیل بسته بندی و از فروشگاه های معتبر خریداری کنید. از خرید
خشکباری که عالئم کپک زدگی در آن ها مشاهده می شود و یا در فرآوری آن رنگ استفاده شده است خودداری کنید.
توصیه هایی در مورد مصرف شیرینی و شکالت:
زیاده روی در مصرف شیرینی و شکالت در ایام نوروز هم مانند سایر مواقع می تواند منجر به بروز مشکالتی برای سالمت شود.
این زیاده روی در کودکان عالوه بر مشکالت دندانی اغلب باعث بروز مشکالت گوارشی مثل درد معده، تهوع و استفراغ می شود و ضمن
این که مانع مصرف وعده های اصلی غذا می شود و به این ترتیب تداوم این وضعیت به مدت ۲ هفته در این ایام می تواند منجر به بروز مشکالت جدی در تغذیه آن ها شود.
– در مورد افراد بزرگسال نیز زیاده روی در مصرف شیرینی و شکالت می تواند منجر به مشکالت گوارشی و همچنین افزایش انرژی دریافتی و در نتیجه اضافه وزن در این ایام شود و در مورد افرادی که مبتال به قند خون و یا چربی خون باال هستند زیاده روی در مصرف
باعث اختالل در وضعیت سالمت آن ها خواهدشد.
-در صورت لزوم ، شیرینی های خشک و در اندازه کوچکتر انتخاب کنید .
-با عزمی جزم تعیین کنید که سهم شما در روز چند عدد شیرینی و شکالت و چقدر آجیل است. سهم خود را کنار گذاشته و بیشتر از آن
را طلب نکنید.
توصیه هایی در مورد مصرف نوشیدنی ها:
– بجای استفاده از نوشابه)حتی انواع کم کالری ( و آبمیوه های صنعتی که حاوی قند زیادی هستند از آب ساده و یا دوغ کم نمک و بدون
گاز استفاده کنید.
-از مصرف زیاد چای و قهوه پرهیز کنید.
سعی کنید روزانه حداقل ۸ لیوان آب بنوشید.
توصیه هایی در مورد فعالیت بدنی:
-به اندازه ی مناسب تحرک بدنی و ورزش داشته باشید.در واقع باید بین مصرف غذا و فعالیت بدنی تعادل برقرار کنید تا از افزایش وزن پیشگیری گردد.